- Ρηνανία-Παλατινάτο
- (Rheinland-Ρfalz). Ομόσπονδο κράτος (Land) της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας· συνορεύει στα Δ με το Λουξεμβούργο, στα ΒΔ με το Βέλγιο, στα Ν με τη Γαλλία και ορίζεται από τα ομόσπονδα κράτη της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας στα Β, Έσσης στα Α, Μπάντεν-Βίρτενμπεργκ στα ΝΑ και Σάαρ στα ΝΔ.
Έχει έκταση 19.849 τ. χλμ. · πρωτεύουσα είναι το Μάιντς.
Είναι κυρίως ορεινή περιοχή επειδή κατά μεγάλο τμήμα διασχίζεται από το Ρηνανικό Σχιστολιθικό Ορεινό Όγκο (Rheinisches Schiefergebirge), ένα ορεογραφικό σύστημα που προήλθε από την ερκύνιο συρρίκνωση (Παλαιοζωικός αιώνας) και διαρθρώθηκε σε διάφορα ορεινά συγκροτήματα εξαιτίας του διαμελισμού του αρχικού όγκου από τον Ρήνο και μερικούς παραποτάμους του. Από τον Ρηνανικό Σχιστολιθικό Ορεινό Όγκο βρίσκονται σχεδόν ολόκληρα στο έδαφος της Ρηνανίας-Παλατινάτου τα συγκροτήματα ’Αιφελ και Χούνσρικ αριστερά του Ρήνου, μεγάλο μέρος του Βέστερβαλντ και το ακραίο δυτικό τμήμα του Τάουνους, δεξιά του μεγάλου γερμανικού ποταμού. Μεταξύ της τεκτονικής τάφρου, που διαρρέεται από τον Ρήνο πάνω από τη Μαγεντία και του ορεινού συγκροτήματος του Χούνσρικ, υψώνονται τα όρη Χαρτ, τα οποία αποτελούν την άμεση συνέχιση προς βορρά του συγκροτήματος των Βοσγίων, που βρίσκονται στο γαλλικό έδαφος.
Κυριότερος ποταμός είναι ο Ρήνος*, που διαρρέει την περιοχή από ΝΑ προς ΒΔ, αποτελώντας σημαντικό τμήμα της μεθορίου με την ’Εση και ολόκληρη τη μεθόριο με το Μπάντεν-Βίρτεμπεργκ. Το κλίμα είναι ημιηπειρωτικό με δροσερά καλοκαίρια, ψυχρούς χειμώνες και άφθονες βροχοπτώσεις, ιδιαίτερα στα ανάγλυφα.
Η οικονομία της περιοχής βασίζεται στη γεωργία (στάρι, σίκαλη, βρώμη, πατάτες, ζαχαρότευτλα, καπνός και σταφύλια –τα τελευταία αυτά ιδιαίτερα στη νότια πλευρά του Ραϊνγκάου και στις κοιλάδες του Ρήνου, του Moζέλα και του Aρ), στην κτηνοτροφία βοοειδών, χοίρων και προβατοειδών και στη βιομηχανία, που είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη στους τομείς ειδών διατροφής (ζάχαρη, κρασιά, αλευροποιία), μεταλλομηχανουργίας, χημικών προϊόντων και υφαντουργίας.
Κυριότερες πόλεις, εκτός από την πρωτεύουσα, είναι: η Κόμπλεντς, η Λούντβιχσχάφεν-αμ-Ράιν, η Σπάγερ, οι Τρέβηροι (Τσιρ) και η Βορμς. Η Λούντβεχσχάφεν-αμ-Ράιν, που ιδρύθηκε τον 17o αι. και ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Λουδοβίκου A’ της Βαυαρίας, είναι αξιόλογο ποτάμιο λιμάνι και μεγάλο κέντρο χημικής βιομηχανίας (BASF), στην αριστερή όχθη του Ρήνου, απέναντι στο Μανχάιμ. Στην αριστερή επίσης όχθη του Ρήνου, λίγο πιο πάνω, βρίσκεται η Σπάγερ, παλαιά πόλη, γνωστή για τον ρομανικό καθεδρικό ναό της, στον οποίο έχουν εναποτεθεί τα λείψανα οκτώ αυτοκρατόρων· η Σπάγερ έπαιξε σπουδαιότατο ρόλο στην ιστορία της αυτοκρατορίας και της λουθηρανικής Μεταρρύθμισης. Άλλες κύριες πόλεις είναι οι: Μπίνγκεν, Όμπερλανσταϊν, Μπέντορφ, Νόιβιντ, Άντερναχ, που βρίσκονται όλες κατά μήκος του Ρήνου.
Ρηνανία-Παλατινάτο: ο καθεδρικός ναός της Σπάγερ, πόλης που έπαιζε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της αυτοκρατορίας και της Μεταρρύθμισης, γι’ αυτό και θεωρείται ιστορικό μνημείο.
Dictionary of Greek. 2013.